Instytut od samego początku pomyślany był jako instytucja badawcza prowadząca badania na poziomie akademickim w dziedzinach szeroko określonych przez jego misję (§ 8 Statutu):
- a) poszerzanie wiedzy naukowej i powiększanie dorobku badawczego w dziedzinie filozoficznych, historycznych, społecznych, politycznych i kulturowych warunków powstania i funkcjonowania systemów demokratycznych we współczesnych społeczeństwach.
- b) udzielanie wsparcia osobom prowadzącym prace naukowe i badawcze w dziedzinie określonej w punkcie a.