Projekt badawczy: Efekty edukacji obywatelskiej młodzieży w Polsce i w innych krajach – realizacja w Polsce międzykrajowego porównawczego badania International Civic and Citizenship Education Study organizowanego przez International Educational Association (http://iccs.acer.edu.au/).
Celem projektu jest zebranie danych, opracowanie i upowszechnienie wyników pomiaru wiedzy i umiejętności obywatelskich polskich gimnazjalistów, działając w ramach porównawczego międzykrajowego badania International Civic and Citizenship Education Study, organizowanego przez International Educational Association. W 2006 roku międzynarodowe konsorcjum wyłonione w trybie konkursu (ACER, NFER, Roma Tre) rozpoczęło w/w badanie w 38 krajach całego świata. Pełny cykl badawczy został zaplanowany do roku 2011. Badanie w Polsce od 2007 jest finansowane ze środków MNiSzW, zaś w części zagranicznej przez MEN. Od rozpoczęcia prac nad polską częścią badania doprowadzono do: przygotowania, adaptacji i przekładu na język polski narzędzi: szkolnych, nauczycielskich i trzech kwestionariuszy uczniowskich (test wiedzy, kwestionariusz postaw i kwestionariusz regionalny-europejski), sprawdzenia narzędzi i procedur w badaniu pilotażowym oraz przeprowadzenia badania głównego. Jeśli dane dla Polski mają wejść do międzynarodowych porównań pokazujących, jak polska szkoła przygotowuje 14-letnich uczniów do życia w demokratycznym społeczeństwie, to w latach 2010-2012 należy jeszcze doprowadzić takie czynności jak: przygotowanie i weryfikacja zbiorów danych do statystycznych analiz, analizy statystyczne danych, oraz publikacje i popularyzacja wyników badania w kraju i zagranicą.
Do badań szkolnych osiągnięć uczniów nasz kraj przystąpił w drugiej połowie lat 90-tych ubiegłego stulecia. Pierwszym w Polsce było badanie CivEd IEA (1999) . W testach CivEd IEA polscy 14-letni uczniowie znaleźli się na pierwszym miejscu w rankingu ze względu na wyniki testu wiedzy obywatelskiej. Badanie powtórzone na zbiorowości młodzieży starszej (2001) pokazało w Polsce najmniejsze przyrosty wiedzy obywatelskiej. Porównanie wyników badania z 2009 roku z wcześniejszymi pomiarami sprawi, że sondowanie wiedzy i postaw obywatelskich przekształci się z badania synchronicznego w badanie wzdłuż czasu (wzdłużne) i będzie można pokazać proces zachodzący w grupie nastolatków. Istniejący w Polsce system edukacyjny zostanie w tym zakresie poddany zewnętrznej ewaluacji. Realizacja celów Strategii Lizbońskiej, kontynuacja reformy systemu oświaty, podsumowania dorobku dwudziestu lat szybkich przemian społecznych, politycznych i gospodarczych po 1989 roku i sporządzanie bilansu uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej to tylko cztery z licznych powodów, dla których nauczyciele i wychowawcy w powinni poznać wyniki polskich uczniów z międzykrajowych porównań 2009 roku.
Badanie realizuje zespół w składzie:
- Prof. UW dr hab. Krzysztof Koseła – Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego; narodowy Koordynator Badania ICCS IEA w Polsce
- Prof. UW dr hab. Anna Wiłkomirska – Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego
- dr hab. Roman Dolata – Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego
- dr hab. Anna Zielinska – Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego
- dr Krystyna Ewa Siellawa-Kolbowska – Wydział Nauk Humanistycznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
Terenową część badania, czyli pilotaż narzędzi dla uczniów, nauczycieli i szkół, a także badanie główne na losowej próbie uczniów, nauczycieli i szkół zrealizował w marcu i kwietniu 2009 roku ośrodek badawczy 4P Research Mix Sp. z.o.o. z siedzibą w Warszawie.